U nang buồng trứng ung thư hóa là mối quan tâm chung của hầu hết phụ nữ bị u nang buồng trứng. Trong bài viết hôm nay, benhuxo.vn sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ ràng những loại u nang nào có nguy cơ cao trở thành ung thư và tỉ lệ ung thư hóa u nang buồng trứng là bao nhiêu.
Những loại u nang buồng trứng nào dễ trở thành ung thư?
U nang buồng trứng là một khối chứa dịch lỏng hoặc rắn đặc nằm bên trong hoặc ở trên buồng trứng. Chúng này có thể hình thành ở một bên buồng trứng hoặc đồng thời có ở cả hai bên.
U nang buồng trứng có thể xuất hiện ở bất cứ giai đoạn nào trong cuộc đời người phụ nữ, kể cả khi mới sơ sinh hoặc đã mãn kinh.
U nang buồng trứng chia làm 2 loại, u nang cơ năng (là u nang lành tính rất ít nguy hại, chiếm 90% u nang trong buồng trứng) và u nang thực thể (là u nang bệnh lý, chúng có thể là u lành hoặc ác tính, chiếm 10% khối u trong buồng trứng).
U nang thực thể được chia làm các loại nhỏ gồm có:
- U nang nước
- U nang bì
- U nang nhầy
- U nang lạc nội mạc tử cung
Cả 4 loại u nang thực thể nói trên đều tiềm ẩn nguy cơ ung thư, đặc biệt là ở u nang bì và u nang lạc nội mạc tử cung.
Khả năng u nang buồng trứng trở thành ác tính đã được công nhận nhưng cho đến nay vẫn chưa được chứng minh. Sự thay đổi ác tính có thể xảy ra ở một tỉ lệ nhỏ u nang bì (liên quan đến tiên lượng cực kỳ xấu) và u nội mạc tử cung.
Đặc điểm nhận dạng các u nang có dấu hiệu ung thư (thông qua siêu âm) đó là:
- U nang có kích thước lớn
- U nang có nhiều vách ngăn
- U nang có nhiều nhú, vỏ sần sùi
- U thường cứng đặc, ít di động
Tuy nhiên, các dấu hiệu này chưa đủ căn cứ để khẳng định chắc chắn một u nang trong buồng trứng có phải ung thư hay không. Vì vậy, các bác sĩ phải tiến hành xét nghiệm máu (kiểm tra nồng độ kháng nguyên CA-125) và sinh thiết mẫu mô tế bào u nang buồng trứng để cho kết luận cuối cùng.
Tỉ lệ ác tính hóa của u nang buồng trứng là bao nhiêu?
Mặc dù u nang buồng trứng là bệnh phụ khoa thường gặp, nó cũng là loại khối u phổ biến nhất tại buồng trứng, song tỉ lệ u nang (nói chung tất cả) chuyển thành ung thư rất nhỏ, chỉ vào khoảng 2%.
Với riêng u nang buồng trứng thực thể, tỉ lệ ung thư hóa chung của các u nang loại này lên đến 36%.
Bệnh nhân mang thai với các nang đơn giản có đường kính nhỏ hơn 6cm có nguy cơ ác tính dưới 1%. 96% các u nang này sẽ tự tiêu biến khi thai được 16-20 tuần.
U nang buồng trứng ác tính thường được phát hiện ở những nhóm đối tượng sau:
- Phụ nữ mãn kinh
- Phụ nữ có tiền sử ung thư vú
- Phụ nữ vô sinh hoặc chưa từng sinh con trong đời
- Mẹ hoặc chị gái hay bà của người bệnh đã từng bị u nang buồng trứng
- Có đột biến gen BRCA
Đọc thêm: U nang buồng trứng có kích thước 15mm nên xử lý thế nào?
Tỉ lệ tử vong liên quan tới u nang buồng trứng ác tính
Tỉ lệ tử vong do u nang buồng trứng trứng ác tính liên quan đến giai đoạn tại thời điểm chẩn đoán, và bệnh nhân mắc ung thư biểu mô này có xu hướng biểu hiện muộn trong quá trình của bệnh. Tỉ lệ sống sót sau 5 năm nói chung là 41,6%, thay đổi giữa 86,9% đối với Liên đoàn Sản phụ khoa Quốc tế (FIGO) giai đoạn Ia và 11,1% đối với giai đoạn IV.
Một nhóm riêng biệt gồm các khối u ít nguy hiểm hơn có khả năng ác tính thấp sẽ tiến triển lành tính hơn nhưng vẫn có liên quan đến tỉ lệ tử vong nhất định. Tỉ lệ sống sót chung là 86,2% sau 5 năm.
Những biến chứng tiềm ẩn nguy hiểm khác của u nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng có nhiều biến chứng khác nhau, trong đó 2 biến chứng nguy hiểm phải kể đến là:
Xoắn u nang:
Các u nang buồng trứng có đường kính lớn hơn 4 cm đã được chứng minh là có tỉ lệ xoắn xấp xỉ 15%
Cả u nang buồng trứng cơ năng hay thực thể đều có thể bị xoắn lại. Trong đó, những u nang nặng có cuống dài thường dễ bị xoắn lại khi bệnh nhân chuyển động nhiều (chẳng hạn như chạy nhảy, quan hệ tình dục) hoặc ổ bụng trống trải tạo nhiều khoảng trống cho khối u di động.
U nang xoắn sẽ chặn đứt nguồn máu nuôi dưỡng buồng trứng, vì thế phần xoắn lại này ứ đọng máu cũ, lâu ngày có thể hoại tử. Thậm chí, khối u xoắn quá nhiều vòng có thể gây vỡ buồng trứng khiến máu chảy ồ ạt và nhiễm trùng khoang chậu cấp. Đây là một biến chứng nguy hiểm cần can thiệp phẫu thuật nhanh nhất có thể, nếu không bệnh nhân sẽ nguy hại tới tính mạng. Trong điều trị u nang buồng trứng xoắn, người ta phát hiện ra tỉ lệ các khối u xoắn có mầm mống ung thư vào khoảng 2%.
Vỡ u nang buồng trứng:
U nang có vỏ mỏng, quá to hay u nang bị xoắn nhiều vòng thì dễ bị vỡ, đặc biệt là khi bị kích thích bởi chấn thương mạnh ở vùng bụng dưới có thể bị vỡ gây chảy máu và nhiễm trùng. Dấu hiệu khi u nang vỡ là đau bụng dữ dội và buồn nôn.
Trong các loại u nang buồng trứng thì u nang hoàng thể (một loại u cơ năng) dễ bị vỡ gây tụ máu và viêm phúc mạc. Tình trạng này sẽ trở nên nguy hiểm hơn nếu bệnh nhân vốn có tiền sử bị rối loạn chảy máu (chẳng hạn như những người bị bệnh von Willebrand và những người đang điều trị chống đông máu).
Xem thêm các biến chứng khác của U nang buồng trứng trong bài viết này.
Trên đây là những thông tin được benhuxo.vn tổng hợp về u nang buồng trứng ác tính. Mặc dù u nang buồng trứng có thể trở thành ung thư, song nguy cơ xảy ra với tỉ lệ rất nhỏ. Điều quan trọng bạn cần biết đó là đi khám phụ khoa định kỳ và điều trị ngay khi phát hiện bệnh, để ngăn chặn sớm mọi biến chứng nguy hiểm.
Tìm hiểu chi tiết: Các dấu hiệu của bệnh u nang buồng trứng.
Nguồn tham khảo: https://www.medscape.com/