U nang buồng trứng là một bệnh phụ khoa phổ biến ở nữ giới. Bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như vỡ u nang, xoắn u nang, u nang chèn ép nội tạng hay nguy hiểm nhất là ung thư có thể phải cắt bỏ toàn bộ buồng trứng hoặc tử cung để tránh nguy cơ tử vong. Việc tìm hiểu được nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp các chị em phòng tránh và điều trị bệnh hiệu quả.
☛ Xem trước: Bệnh u nang buồng trứng
Các nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng
Có rất nhiều nguyên do gây ra u nang buồng trứng, trong đó các nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm:
Nang trứng phát triển không đầy đủ
Các nang trứng không nhận đủ nguồn dinh dưỡng cần thiết để nuôi dưỡng các tế bào trứng vì thế chúng trở thành các nang trứng khuyết tật không thể giải phóng trứng như bình thường. Dịch nhầy lỏng sẽ dần tích tụ bên trong nang trứng để tạo thành một khối u nang.
Đây là nguyên nhân chủ yếu hình thành các u nang cơ năng (đa phần là lành tính). Những khối u này không gây ra triệu chứng rõ ràng và thường biến mất sau vài chu kỳ kinh nguyệt mà ít khi gây biến chứng cho người bệnh.
Mạch máu của nang trứng bị vỡ
Khi mạch máu trong nang trứng bị vỡ sẽ xảy ra tình trạng xuất huyết u nang, khiến buồng trứng bị viêm và từ đó hình thành nên các khối u nang. Mạch máu của nang trứng bị vỡ thường gây ra cảm giác đau đớn dữ dội ở vùng ổ bụng dễ gây nhầm lẫn với triệu chứng của nhiều dạng bệnh lý phụ khoa khác.
Thể vàng phát triển quá mức
Khi một nang trứng đủ trưởng thành nó sẽ vỡ ra để phóng thích tế bào trứng đi vào vòi trứng, phần còn lại của nang trứng tạo thành thể vàng. Sau khoảng 2 tuần nếu không xảy ra quá trình thụ thai thì thể vàng sẽ dần thoái hóa. Tuy nhiên, nếu vì một lý do nào đó mà thể vàng này phát triển quá mức khiến cho chất lỏng tích tụ ở bên trong tạo thành u nang hoàng thể.
U nang hoàng thể thường biến mất sau vài tuần nhưng chúng cũng có thể phát triển kích thước khá lớn lên tới 10cm. Loại u nang này có thể khiến cho phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt hoặc hoặc gây ra biến chứng xoắn buồng trứng.
Dư thừa hormone HCG
Chorionic Gonadotropin (HCG) là một loại hormone được tiết ra trong thai kỳ. Khi nồng độ hormone này dư thừa nó sẽ kích thích buồng trứng tạo ra các u nang lutein. Tuy vậy, hầu hết loại u nang này thường biến mất sau sinh.
Rối loạn nội tiết tố nữ
Sự rối loạn nội tiết tố, cụ thể là nồng độ hormone estrogen tăng quá mức (còn được gọi là cường estrogen) cũng là một trong những nguyên nhân gây ra u nang buồng trứng.
Phụ nữ ở độ tuổi nào có khả năng bị u nang buồng trứng cao nhất?
U nang buồng trứng có thể gặp ở mọi lứa tuổi từ những bé gái dậy thì đến phụ nữ mãn kinh. Trong đó:
- U nang cơ năng: là loại u nang phổ biến với các chị em trong độ tuổi sinh sản, không xuất hiện ở phụ nữ sau mãn kinh. U nang cơ năng thường là loại lành tính và có kích thước nhỏ, không gây ra triệu chứng rõ ràng nên hầu hết phụ nữ đều không nhận biết được bản thân đang có khối u này.
- U nang thực thể: là loại u nang có thể xuất hiện với cả phụ nữ còn kinh nguyệt và mãn kinh. Những khối u nang thực thể có kích thước lớn và không được điều trị kịp thời có thể biến chứng thành ung thư đe dọa khả năng làm mẹ và tính mạng của phụ nữ.
Những đối tượng nào có nguy cơ bị u nang buồng trứng?
Phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung
Các tế bào nội mạc trong tử cung thường bong tróc và đi theo máu kinh trôi ra ngoài cửa âm đạo vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, với những phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung thì một vài mảnh nhỏ nội mạc có thể di chuyển ngược vào buồng trứng, chúng tiếp tục dày lên do sự tác động của các hormone nội tiết và tạo thành khối u nang.
U nang nội mạc tử cung thường gây đau đớn cho phụ nữ trong khi quan hệ tình dục và những ngày có kinh nguyệt. Loại u nang này có nguy cơ vô sinh với tỉ lệ khá cao từ 30 -50%.
Phụ nữ bị viêm vùng chậu
Nếu phụ nữ bị viêm vùng chậu đặc biệt là viêm mãn tính thì các vi khuẩn gây bệnh có thể di chuyển sang các bộ phận khác trong đó có buồng trứng. Các loại hại khuẩn này sẽ xâm nhập vào buồng trứng gây ra nhiễm trùng và tạo thành u nang.
Phụ nữ mang thai
Có khoảng 10% nữ giới bị u nang buồng trứng khi mang thai. Hầu hết đó đều là dạng u nang cơ năng lành tính và có thể biến tự tiêu biến sau tuần thứ 12 của thai kỳ.
Những người bị rối loạn nội tiết tố
Lạm dụng thuốc hỗ trợ sinh sản: Clomiphene là thuốc hỗ trợ sinh sản được dùng để điều trị cho những đối tượng bị hiếm muộn, những người có chu kỳ rụng trứng không đều hay trường hợp cần kích thích để sản xuất trứng trước khi thụ tinh trong tử cung…
Tuy nhiên, việc sử dụng loại thuốc này lâu dài có thể làm mất cân bằng nội tiết tố và khiến u nang xuất hiện trong buồng trứng.
Những đối tượng khác: Người bị suy giảm chức năng tuyến giáp, có tiền sử nạo phá thai, sảy thai, có kinh nguyệt sớm, kinh nguyệt không đều, những người độc thân, chưa sinh sản dễ mắc u nang hơn người thường.
Với những bệnh nhân bị u nang buồng trứng, việc xác định phương pháp điều trị còn phụ thuộc vào tính chất khối u là lành tính hay ác tính. Do đó, trong trường hợp nghi ngờ có u nang buồng trứng, các chị em cần lên kế hoạch khám và điều trị từ sớm. Đừng chần chừ, bỏ qua cơ hội chữa bệnh vì nếu kéo dài khối u nang có thể khiến phụ nữ phải cắt bỏ hoàn toàn buồng trứng và tử cung gây hại cho sức khỏe và tính mạng của mình.
Tìm hiểu thêm: Phương pháp chẩn đoán và điều trị u nang buồng trứng