U nang buồng trứng là một túi chứa đầy chất lỏng hoặc chất bán lỏng phát sinh trong buồng trứng. Mặc dù u nang buồng trứng rất phổ biến nhưng đa phần chúng là những khối u lành không đáng lo ngại. Các biểu hiện của u nang buồng trứng khá ít ỏi, thậm chí có người không thấy triệu chứng. Đau bụng vùng chậu có thể coi là triệu chứng thường gặp nhất ở căn bệnh này, mặc dù triệu chứng không điển hình. Bệnh nhân có thể dùng thuốc giảm đau để cải thiện cơn đau ở nhiều mức độ khác nhau. Trong bài viết này, mời các bạn cùng đi sâu tìm hiểu về các loại thuốc giảm đau cho bệnh nhân u nang buồng trứng.
Đặc điểm cơn đau của bệnh nhân u nang buồng trứng
Như đã nói ở trên, biểu hiện thường thấy nhất ở người bị u nang buồng trứng đó là những cơn đau tại vùng chậu. Người bệnh có thể cảm thấy đau âm ỉ thành từng cơn, đôi khi cơn đau chỉ diễn biến trong vài phút rồi ngưng. Cơn đau cũng có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, có thể đau dữ đội hơn nếu phụ nữ quan hệ tình dục.
Tùy thuộc vào u nang hình thành ở phía bên nào của buồng trứng thì người bệnh sẽ cảm thấy đau nghiêng về phía bên đó. Cơn đau có thể cảm nhận rõ ràng nhất nếu đi khám phụ khoa, bác sĩ dùng tay ấn vào vùng chậu để kiểm tra.
Nếu như người bệnh bỗng cảm thấy đau quằn quại như là có dao đâm vào bụng, cơn đau không thể chịu đựng được thì có thể là u nang đã bị vỡ hoặc xoắn vặn. Đây là biến chứng rất nguy hiểm, u nang vỡ ra khiến máu chảy ồ ạt trong ổ bụng dẫn tới viêm phúc mạc cấp. Nếu như không kịp thời đưa bệnh nhân tới bệnh viện cấp cứu, tình huống tử vong có thể xảy ra.
Biến chứng vỡ u nang buồng trứng có thể đi kèm với nhiều dấu hiệu khác như:
- Thở dốc, nhịp tim nhanh
- Da tái lạnh
- Người bủn rủn
- Bụng cứng lại
- Buồn nôn hoặc nôn nhiều
- Hạ huyết áp
Các biểu hiện ít gặp khác của u nang buồng trứng:
- Đau khi giao hợp đặc biệt là quan hệ tình dục thô bạo
- Khó thở
- Bị mót đại tiện hoặc tiểu tiện, song người bệnh thường bị táo bón, tiểu rắt (do u nang quá to chèn ép lên bàng quang và trực tràng)
- Kinh nguyệt không đều
- Ăn ít nhưng thấy nhanh no
- Cơ thể không béo nhưng bụng rất to
- Sụt cân
- Chân sưng phù (do cổ chướng)
Những loại thuốc nào dùng để giảm đau cho bệnh nhân u nang buồng trứng?
Thuốc giảm đau gây nghiện và thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể được sử dụng để giảm đau ở những bệnh nhân bị u nang buồng trứng. NSAID, bao gồm ibuprofen và ketorolac, có thể được sử dụng để điều trị cơn đau từ nhẹ đến trung bình, trong khi các loại thuốc gây nghiện, chẳng hạn như morphin sulfat và oxycodone, rất hữu ích để chống lại cơn đau từ trung bình đến nặng.
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID)
Những loại thuốc này được sử dụng để giảm đau nhẹ đến trung bình. Chúng ức chế các phản ứng viêm và đau bằng cách giảm hoạt động của cyclo-oxygenase (COX), dẫn đến giảm tổng hợp prostaglandin.
Các loại thuốc giảm đau thông thường này có thể để sử dụng cho những cơn đau âm ỉ tại nhà, bệnh nhân có thể mua thuốc tại những quầy thuốc gần nơi sinh sống.
Ibuprofen (Advil, Motrin, Caldolor, Addaprin, Children’s Motrin Jr Strength, EnovaRX-Ibuprofen, Genpril, Goodsense Ibuprofen Children’s, I-Prin, IBU-200, Ibuprofen Comfort Pac, KS Ibuprofen, Neoprofen, Provil)
Ibuprofen là thuốc giảm đau dành cho những bệnh nhân bị đau nhẹ đến trung bình. Nó ức chế các phản ứng viêm và đau bằng cách giảm tổng hợp prostaglandin.
Indomethacin (Indocin, Tivorbex)
Nó được sử dụng để giảm đau nhẹ đến trung bình; nó ức chế các phản ứng viêm và đau bằng cách giảm hoạt động của COX, dẫn đến giảm tổng hợp prostaglandin.
Naproxen (Naprosyn, Naprelan, Aleve, Anaprox, Giảm đau cả ngày, EC-Naprosyn, Equipto-Naproxen, Flanax Giảm đau, Goodsense Naproxen Sodium, Mediproxen, Naprelan, Naproderm)
Naproxen được sử dụng để giảm đau nhẹ đến trung bình; nó ức chế các phản ứng viêm và đau bằng cách giảm hoạt động của COX, dẫn đến giảm tổng hợp prostaglandin.
Diclofenac (Voltaren, Cataflam XR, Zipsor, Cambia, Dyloject, Zorvolex)
Diclofenac ức chế tổng hợp prostaglandin bằng cách giảm hoạt động COX, do đó, làm giảm sự hình thành tiền chất của prostaglandin.
Ketoprofen (Active-Ketoprofen, Ketophene Radidpaq)
Ketoprofen được sử dụng để giảm đau và viêm từ nhẹ đến trung bình. Liều lượng nhỏ được chỉ định ban đầu ở bệnh nhân nhỏ, bệnh nhân cao tuổi và bệnh nhân bị bệnh thận hoặc gan. Liều cao hơn 75 mg không làm tăng tác dụng điều trị. Sử dụng liều cao một cách thận trọng và theo dõi chặt chẽ phản ứng của bệnh nhân.
Ketorolac (ReadySharp Ketorolac)
Ketorolac ức chế tổng hợp prostaglandin bằng cách giảm hoạt động của COX, dẫn đến giảm hình thành tiền chất của prostaglandin.
Thuốc giảm đau opioid
Những tác nhân này được sử dụng để giảm đau từ trung bình đến nặng. Giảm đau là mối quan tâm hàng đầu, nhưng nó phải được khắc phục bằng các thuốc được chọn cho tình trạng lâm sàng nhất định.
*** Tác dụng phụ có thể xảy ra của các loại thuốc giảm đau chống viêm không steroid:
Khó tiêu hoặc tiêu chảy
Đau bụng, buồn nôn
Loét dạ dày có thể gây chảy máu trong dẫn tới thiếu máu. Sử dụng thêm thuốc bảo vệ dạ dày để hạn chế nguy cơ này.
Chóng mặt, buồn ngủ, đau đầu
Phản ứng dị ứng
Thuốc giảm đau gây nghiện
Các thuốc giảm đau gây nghiện thường dùng cho những cơn đau cực kỳ nghiêm trọng và chỉ được kê đơn bởi bác sĩ, những người có chuyên môn, tránh tùy ý sử dụng để gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
Thuốc thường được chỉ định khi u nang buồng trứng xảy ra biến chứng cấp.
Morphine sulfate (Astramorph, MS Contin, Avinza, Kadian, Duramorph, Infumorph, MorphaBond, Arymo ER)
Morphine giảm đau có tính chọn lọc, ức chế chọn lọc và trực tiếp với các tế bào TKTW, nhất là vỏ não, không gây rối loạn tri giác. Loại trừ được mọi loại kích thích gây đau ( cơ, nhiệt, điện, hoá học…).
Morphine có tác dụng chủ yếu với các cơn đau lớn, đau sâu, đau nội tạng. Với những bệnh nhân u nang buồng trứng, thì những loại thuốc này thường được sử dụng để giảm đau cấp tính khi u nang vỡ hoặc xoắn. Thuốc không hoặc ít có tác dụng giảm đau đối với các cơn đau nhỏ, đau nông như là đau dây thần kinh, đau khớp…
Morphine sulfate là loại thuốc được lựa chọn (DOC) để giảm đau, do tác dụng đáng tin cậy và có thể dự đoán của thuốc, tính an toàn và tính dễ hồi phục với naloxone. Các liều tiêm tĩnh mạch (IV) khác nhau được sử dụng; thuốc thường được chuẩn độ cho đến khi đạt được hiệu quả mong muốn.
Đối với những cơn đau nặng mãn tính không ngừng điều trị bằng liệu pháp thay thế, có thể đảm bảo sử dụng morphin sulfat giải phóng tức thời và giải phóng kéo dài. Arymo ER là một dẫn xuất ngăn chặn lạm dụng morphin sulfat.
Morphine và các opiate nói chung làm mất thăng bằng cơ chế điều nhiệt, làm cho thân nhiệt giảm nhẹ. Tuy nhiên, khi dùng liều cao kéo dài, thuốc có thể gây tăng thân nhiệt.
Oxycodone (OxyContin, Oxecta, Roxicodone, Oxaydo, Xtampza ER)
Oxycodone là một opioid thuốc giảm đau gây nghiện tương tự như morphine
Oxycodone được chỉ định để giảm đau từ trung bình đến nặng hoặc khi các thuốc giảm đau khác không có tác dụng. Nó ức chế các con đường đau tăng dần bằng cách liên kết với thụ thể thuốc phiện. Nó làm thay đổi phản ứng và nhận thức về cơn đau. Nó tạo ra suy nhược thần kinh trung ương tổng quát.
Bệnh nhân không được sử dụng loại thuốc này nếu đã từng bị dị ứng với các loại thuốc gây nghiện tương tự như methadone, morphine, Oxycontin, Darvocet, Percocet, Vicodin, Lortab… hoặc một loại thuốc ho có chứa codeine, hydrocodone, hoặc dihydrocodeine.
*** Tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc giảm đau gây nghiện
Điều gì làm cho thuốc opioid có hiệu quả để điều trị cơn đau cũng có thể khiến chúng trở nên nguy hiểm.
Ở liều thấp hơn, opioid có thể làm cho bạn cảm thấy buồn ngủ, nhưng liều cao hơn có thể làm chậm nhịp thở và nhịp tim của bạn, có thể dẫn đến tử vong.
Bạn có thể giảm nguy cơ mắc các tác dụng phụ nguy hiểm bằng cách làm theo hướng dẫn của bác sĩ một cách cẩn thận và dùng thuốc đúng theo chỉ định. Đảm bảo rằng bác sĩ của bạn biết tất cả các loại thuốc và chất bổ sung khác mà bạn đang dùng.
Lưu ý bài viết này chỉ dành cho mục đích tham khảo, không thay thế cho tư vấn, chẩn đoán, kê đơn của các chuyên gia y tế.
Tìm hiểu thêm: Thông tin chi tiết các loại thuốc dùng trong điều trị u nang buồng trứng